Het formeren van nieuwe coalities en het benoemen van nieuwe wethouders breekt in 2022 nieuwe records. Ruim dertig gemeenten hebben meer dan zestien weken nodig. Den Haag vestigt voor de grote steden met de benoeming van de nieuwe wethoudersploeg op 26 september een nieuw formatierecord. Bergen NH en Vlieland zijn in de race om het absolute record uit 2018 te breken. Een record is ook dat er voor het eerst zes gemeenten zijn met uitsluitend vrouwelijke wethouders, dat waren er nooit meer dan vier.

Zes weken was ooit de maximale termijn voor het formeren van een nieuwe coalitie en het benoemen van nieuwe wethouders. De formatie na de raadsverkiezingen van 16 maart van dit jaar laat zien dat het heel normaal is om ruim vier maanden nodig te hebben. In ruim dertig gemeenten waren er meer dan zestien weken (110 dagen)nodig om een nieuw coalitieakkoord vast te stellen en nieuwe wethouders te benoemen. Vier jaar geleden hadden slechts vier gemeenten meer dan honderd dagen nodig. De belangrijkste reden voor deze vertraagde collegevorming: er zijn door de verkiezingsuitslag van 16 maart 2022 meer fracties nodig om tot meerderheden te komen en dat kost meer tijd aan overleg.

Voor en na de zomer

Vijf gemeenten waren voor de zomer nog niet klaar met hun collegevorming en het benoemen van wethouders. Vlak voor de zomer rondden Voerendaal (20 juli, 126 dagen), Someren (21 juli, 127 dagen) en Geertruidenberg (21 juli, 127 dagen) hun proces van collegevorming af. Den Helder en Putten sloten het proces van collegevorming op 29 augustus (166 dagen) af met het benoemen van wethouders voor het nieuwe college. De benoeming van de wethouders voor het nieuwe college in Den Haag is voorzien op 26 september (194 dagen). Vlieland en Bergen NH moeten het proces nog afronden met het benoemen van wethouders. Recordhouder uit de vorige formatie in 2018, Enkhuizen had 188 dagen nodig voor het afronden van de collegevorming met de benoeming van nieuwe wethouders.

Vrouwelijke wethouders

Voor het eerst zijn er zes gemeenten met uitsluitend vrouwelijke wethouders. Dat is een record want tot nog toe waren er nooit meer dan vier gemeenten met uitsluitend vrouwelijke wethouders. Positief is ook date aantal colleges met uitsluitend mannelijke wethouders is gedaald tot minder dan honderd. De zes gemeenten met vrouwelijke wethouders zijn: Bunnik, Culemborg, Ouder-Amstel, Terschelling, Tytsjerksteradiel en Teylingen.

Terschelling: vrouwelijk college

Speciale vermelding verdient Terschelling want het college van burgemeester en wethouders is als enige gemeente volledig vrouwelijk samengesteld met een vrouwelijke burgemeester, Caroline van der Pol, twee vrouwelijke wethouders, Jeltje Hoekstra-Sikkema en Gea van Essen, en een vrouwelijke gemeentesecretaris: Hetty de Jong. Voor Ouder-Amstel is een college met uitsluitend vrouwelijke wethouders geen nieuwigheid. De gemeente onder de rook van Amsterdam had ook in 2014-2018 een college met uitsluitend vrouwelijke wethouders, onder wie Jacqueline de Maa die nu ook weer wethouder is.

Meer informatie

Over de records in de collegevorming verschenen deze zomer met medewerking van DeCollegetafel twee artikelen bij Binnenlands Bestuur:

Collegevorming vergt al gauw vier maanden over de nieuwe records in de duur van het formeren van nieuwe colleges.

Recordaantal vrouwelijke colleges in gemeenteland.

Voor vragen en toelichting kunt u mailen naar: